EKECİK TARİHİ

Değerli Ekecik’liler,

Köyümüzün tarihi hakkında bazı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum.Bu kısa dipnotları, Sayın Mustafa Özdemir’in REFAHİYE TARİHİ adlı kitabından derledim.

Yazıyı incelediğinizde göreceğiniz önemli kayıtlar Başbakanlık Osmanlı Arşivlerinden taranarak alınmıştır.Tahrir defterlerine kaydedilen vergilerden O dönemlere ait köyümüzde yaşayan insanların isimlerini göreceksiniz.Tabi bu isimler sadece vergi mükelleflerinin isimleridir.Muhtemelen köyde başka yaşayanlarda mevcuddu.

Ayrıca bu kaynaklara göre Köyümüz ve çevre köylerin bazıları Türkmenler tarafından kurulmuştur.

 

Bu yazıda kullanacağımız sözcüklerin açıklaması;

 

Mücerred: Bekar olup ,  bir gelir kaynağı üreten köylülere denir.

Tımar: Yıllık geliri 20000 akçeden az olan toprakların bir hizmet karşılığında bir veya birkaç kişiye bırakılması.

Sipahizade: Osmanlı İmparotorluğunda tımar sahibi süvari askerlerine ‘sipahi’ ve bunların oğullarına da ‘sipahizade’ denirdi.Sipahiler , savaş zamanlarında öşrünü aldıkları topraklardan yetişme hayvanlarla savaşa katılır, fakat cephaneyi devletten alırlardı.

Öşür:Osmanlı Devleti döneminde toprak ürünlerinden onda bir oranında alınan vergi.

Defter- Cedid:En son tahrirlerin kaydedildiği deftere verilen isim.

Tekalif-i örfiye: Devletin içinde bulunduğu olağanüstü koşullar nedeniyle ve hükümdarın emri uyanınca halktan alınan vergilerdi.Olağünüstü durum sona erdiği zaman bu vergide kaldırılırdı.

Nöker:Osmanlıda nöker, tımarlı sipahinin mahiyet askeridir.Nökerlerin çocuklarına da nökerzade denilirdi.

Şimdi Defterdarlıklardaki tahrir defterlerine düşülen notları inceleyelim.

 

1516 tarihinde;

Boşalmış ve harap bir halde bulunuan köyün tahmini vergisi 2500 akçe idi.

 

1530 tarihinde ;

Ekecik : 3 Hane , 1 mücerred , 1 nöker ve sipahizade nüfusu bulunan köyün vergi geliri 3000 akçe idi.

Hane reislerinin adları şöyleydi ;

Bayezid oğlu Mehmed                                     Onun oğlu Doğan

Mahmud oğlu Piri                                             Pir Ömer oğlu Otul

 

Nöker ve nökerzadegan:

Süleyman oğlu Bayram                                   Dur Ali oğlu Pir Ali (Sipahizade)

Hüseyin oğlu Yar Ali                                      Hüseyin oğlu Çalabverdi (Sipahizade)

 

1568 tarihinde ;

Ekecik: 13 Hane, 26 mücerred ve 1 imam nufusu bulunan köyün vergi geliri 4300 akçe idi.

Hane reislerinin adları şöyleydi ;

Bayram oğlu Süleyman                     Abdullah oğlu Mehmed

Onun oğlu Nebi (mücerred)              Piri oğlu Veli (mücerred)

Ahmed oğlu Yusuf                            Ali oğlu Mahmud

Şaban oğlu Pir Ahmed                       Onun oğlu Pir Veli

Onun oğlu Fazlullah (mücerred)        Onun birederi Hızır (mücerred)

Fazlullah oğlu Şaban (mücerred)       Diğer biraderi Yusuf(mücerred)

Onun biraderi İsa (mücerred)           Diğer biraderi Hüseyin (mücerred)

Yar Ahmed oğlu Kasım                      Ahmed oğlu Mehmed

Onun oğlu Süleyman (mücerred)       Onun oğlu Ahmed (mücerred)

Onun biraderi Ahmed (mücerred)     Onun biraderi Himmet (müc.)

Mehmed oğlu Mahmud                       Erzali oğlu Ömer

Onun oğlu Hasan (mücerred)             Onun oğlu Mahmud

Onun biraderi Hüseyin(mücerred)     Onun biraderi Hüseyin (mücerred)

Onun biraderi Abdi (mücerred)         Menteşe oğlu Hüseyin (mücerred)

Nurullah oğlu İbrahim                       Onun biraderi Himmet (mücerred) 

Derviş Mehmed oğ.Derviş Ali            Diğer biraderi Osman (mücerred)

Onun biraderi Maksud (mücerred)     Diğer biraderi Ömer (mücerred)

Diğer biraderi Ahmed (mücerred)     Diğer biraderi Sadık (mücerred)

Üveys oğlu Hasan (mücerred)            Diğer biraderi Ali ( mücerred)

Onun biraderi Mehmed (mücerred)    Süleyman oğlu Hasan (İmam)

Köyümüz ahalisi ile ilgili olarak;

Çimen yolu üzerinde bulunan Sarıkaya derbendinin tamirini , bakımını, onarımını üstlendikleri ve ayrıca yapılan tüm giderleri karşılamalarına mukabil tekalif-i örfiyyeden muaf olduklarına dair kayıt yapıldı.

 

1591-1592 Tarihlerinde ;

 

Ekecik : 22 Hane , 20 mücerred nufusu bulunan köyün vergi geliri 7500 akçe idi.

Hane reislerinin adları şöyleydi:

Bayram oğlu Süleyman                     Onun biraderi Hasan (mücerred)

Onun oğlu Nebi (mücerred)             Himmet oğlu Hüseyin

Ahmed oğlu Yusuf                           Onun oğlu Mustafa (mücerred)

Onun oğlu Ahmed(Mücerred)           Derviş Mehmed oğlu Derviş Ali

Fazlullah oğlu Said                           Onun oğlu Süleyman (mücerred)

Onun oğlu Himmet (mücerred)         Ali oğlu Maksud

Kasım oğlu Mustafa (mücerred)       Onun biraderi Ahmed (Mücerred)

Mahmud oğlu Hasan                         Evliya oğlu Hasan

Onun biraderi Hüseyin (mücerred)   Onun biraderi Piri

Onun biraderi Abdi (mücerred)        Onun biraderi Ömer (mücerred)

Piri oğlu Veli                                      Mehmed (imam)

Onun oğlu Yusuf (mücerred)              Mahmud oğlu Hızır

Onun biraderi Hamza (mücerred)      Dur Ali oğlu Eyvad

Mahmud oğlu Veli                              Hızır oğlu Mehmed

Onun biraderi Şaban (mücerred)       Onun biraderi Himmet (mücerred)      

Onun biraderi Halil (mücerred)         Maksud oğlu Musa

Pir Veli Oğlu Hızır                             Onun biraderi Nebi (mücerred) 

Onun oğlu Mustafa (mücerred)          Abdullah oğlu Dosti

Onun biraderi Rıdvan (mücerred)       Onun oğlu Halil

Hızır oğlu Yusuf                                Onun oğlu Nebi (mücerred)      

Onun oğlu Mahmud                            Hasan oğlu Musa

 

Ekecik köyü halkı Sarukaya diye bilinen ve geçilmesi çok zor olan derbendte tamir gerektiren yerlerin tamiratını üstlendikleri ve tamir esnasında oluşan giderler kendi malları karşılayacakları ve bu hizmetlerin karşılığı olarak tekalif-i örfiyyeden muaf olduklarıa dair hüküm önceki tahrirde kaydedilmekle birlikte,son yapılan tahrirde de kaydı yeniden (Defter-i Cedid’e ) yapılmıştır. 

 

1642 tarihinde;

Müslümanların oturduğu Köyümüzde 2 tımar sahibi , 1 sipahi 1 İmam ve 6 hane nufus vardır.

Tımar Sahiplerinin (erbab-ı tımar) ve diğerlerinin adları şöyleydi;   

İbrahim oğlu Bekir                       İbrahim oğlu Hasan (Sipahi)

İbralim oğlu Yusuf                        Mehmed (Köy Camisi İmamı)

Hane reislerinin adları şöyleydi ;

Ahmed oğlu Mustafa                       Eymir oğlu Yakub

Abdullah oğlu Hüseyin                     Bekir Sam

Kara Osman                                     Mahmud Sam

 

Köyümüz, Çardaklı Beli diye bilinen derbendin üzerinde olup şiddetli kışlarda , soğuk havalarda , gelenlere , gidenlere ve konaklamak isteyenlere konaklama mahalli olmakla avarız-ı divaniyye ve tekalif-i örfiyyeden muaf oldukları tahrir kayıtlarından anlaşılmıştır.Adı geçen köy ahalisinin gelenlere gidenlere yararlı hizmetleri devam ettiği sürece önceden olduğu gibi belirtilen vergilerden muaf olacaklarının kaydı yapıldı.

 

1896 tarihinde;

Köyümüzdeki hane ve erkek nüfus durumu

 

Hane sayısı     75

Erkek nüfus   219

 

Bu arada şehitlerimizden bahsedelim...

Refahiye ve köylerinde I.Dünya Savasında şehit düşenlerin sayısını o günün şartlarından kaynaklanan sebeblerden  dolayı tam olarak tespit etmek oldukça zordur.Yokluklar içinde yapılan savaşta şehitlerimizin birçoğunun kimliğini tespit etme imkanı olmamış, birçoğunun nerede şehit olduğu bilinememiş ve birçoğu da kaybolmuş ve hicbir haber alınamamıştır.

  Milli Savunma Bakanı 1998 yılında I Dünya Savaşında Şehit düşenlerin adlarını yayınladı.Resmi kayıtlarda şehitlerin sayısı 104.647 olarak belirtilmiş.Kimlik tespiti yapılamayanlar , kaybolanlar , hastalıktan ölenler esir düşenler bu rakama dahil değildir.Durum böyle olunca I.Dünya Savaşında şehit olanların sayısı bu rakamla sınırlı olmayıp bu rakamın üstündedir.

 

Buna göre “Şehitlerimiz” adlı kitapta,Refahiye merkez ve köylerine ait kayıtlı sayı 81 dir.Bu kayıtlarda Köyümüzden 1 şehit yer almaktadır.

 

1310 doğumlu Hasan oğlu Onbaşı Ahmet Romanya cephesinde 13.10.1916 tarihinde şehit düşmüştür.Şehidimizin ve Tüm şehitlerimizin ruhu şad olsun.

 

Yazımızı özetleyecek olursak,Köyümüz belirtildiği gibi 1591 de değil daha önce 1516 dan itibaren kurulmuştur.Köyümüzün vergi gelirleri ilerleyen yıllarda sürekli artış göstermiştir.Ayrıca Köyümüz Ahalisi sürekli idari ve güvenlik bakımından görevler üstlenerek Devletimize  katkı sağlamıştır.

Bundan dolayıdırki zaman zaman vergiden muaf olmuşlardır.

 

Değerli Ekecikliler,bu kısa bilgiler köklerimizin ne kadar eskilere dayandığını

 gösteriyor.Bizler yeni nesillerimize bu bilgileri aktaralım.Unutmayalım bilgi

 paylaşıldıkça daha çok anlam kazanır.

 

Saygılarımla

Yakup Bozdaş

Site Yöneticisi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi1
Bugün Toplam37
Toplam Ziyaret195911
KARTVİZİTLER

 











 

Sadece Dernek Üyelerimizin Kartvizitleri Yayınlanacaktır

Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.237032.3662
Euro34.794534.9339
Hava Durumu
SİTE KURUCUSU


Yakup Bozdaş  
Web Site Kurucusu

Takvim